BRACIA THONET I INNI
TYTUŁEM WSTĘPU...
Kto nie zna lekkich, filigranowych krzesełek kawiarnianych, meblujących całą Europę? A może zostały Wam po dziadkach krzesełka wyplatane trzciną albo z wzorzystymi deseczkami, o krągłych, przyjemnych w dotyku kształtach? Brąz ich koloru wypłowiał wprawdzie, lakier starty, ale służą jeszcze, albo... z popękanymi siedziskami wylądowały na strychu, bo na śmietnik żal...Lub ich potomków - współczesne thonetowskie 14, 18-ki, błyszczące, z jasnymi plamami trzciny w oparciach i siedziskach mamy w swoich domach? Ale fotele na biegunach to każdy zna..
Jak powstały te podstawowe przecież w każdym domu sprzęty? Ich twórcą był niemiecki stolarz Michael Thonet (1796-1871).
Prace nad wyginaniem drewna w pożądane, meblowe kształty zaczął w rodzinnym Boppard nad Renem, już w 1819 a od 1842 w Wiedniu. Rok wcześniej uzyskał patent na gięcie uplastycznionego w gorącej parze drewna bukowego, przy użyciu specjalnych form i taśm. Sukces swoich krzeseł, foteli, foteli bujaków, wieszaków, sof, leżanek i wielu innych modeli osiągnął na wystawie swiatowej w r. 1851 w Londynie. Wtedy, wspólnie z synami, zaczęli otwierać pod firmą >Bracia Thonet< nowe fabryki w Koryczanach i Hellenkowie (Morawy), Bystrzycy (Słowacja) i Noworadomsku. Do tego ostatniego zjechali technicy, majstrowie i praktykanci w 1881 roku, uruchamiać produkcję mebli, których chciała cała Europa. Przyjechali więc Słowacy, Czesi, Austriacy i Niemcy, wśród nich jeden nawet z Boppard. W większości młodzi, dwudziestokilkuletni, osiedlili się w obcym mieście, zakładali rodziny... .
Dzięki zachowanej w fabryce księdze personelu technicznego i praktykantów f-my Thonet w Noworadomsku możemy ich tu przedstawić:
INDEKS NAZWISK PERSONELU TECHNICZNEGO I PRAKTYKANTÓW FABRYKI MEBLI THONET W NOWORADOMSKU
LP IMIĘ I NAZWISKO ROK URODZENIA MIEJSCE URODZENIA/ Kraj (mała ojczyzna)
1 Max BACH 1854 Bopprad Rhem/Olszany-Hungary
2 Anton PEYSER 1879 Dworszowice Poduch. Polen/Noworadomsk Polen
3 Johann ONDRUSCHECK 1847 Gross-Łuków, Bezirk Holleschan Mähren/ Gross Łuków
4 Adolf SCHMIDT 1864 Freiberg (Mähren)/ Wsetin (Mähren)
5 Alois BRAUNER 1868 Koritschan Mähren/ Koritschan Mähren
6 Franz HOLČAK 1869 Krasna Bezirk Meseritsch / ditto
7 Josef BROSCH 1865 W. Meseritsch (Mähren)/Wsetin
8 Johann OFNER 1872 Hallenkau (Mähren)/Ung. Hradisch (Mähren)
9 Ludwig HONDSCHEIN 1871 Bistritz a H./Holleschau
10 Engelbert RADEK 1871 Leskowetz bin Kontschan in Mahren/Brzezowitz bei Gaya
11 Josef NITSCHE 1873 Gr. Ugrocz, Ungary/" "
12 Adolf ZINDLER 1860 Wiskitki (Warschauer Gouv, russ. Polen)/ "
13 Ludwig SCHULZ 1862 Kalisch russ. Polen/ "
14 Friedrich LIPENSKY 1878 Helfenstein bei Leynitz (Mähren)
15 Franz KRUMPHOLZ 1872 Bistritz a H./Holleschau in Mähren
16 Johan ANDRES 1879 Giebau b/ Streiberg in Mähren
17 Adolf POHL 1872 Kalisch russ. Polen/ "
18 Johan RYCHLIK 1870 Orzechowo in Mähren
19 Franz WORELL 1880 Brunn , Mähren
20 Stanisław CHORUBSKI 1877 Saybusch Osten Galizien/Krakau
21 Rudolf HINNER 1882 Partschendorf, Bezrik Neutitschein -Mähren
22 Friedrich LANDA 1881 Struza in Galizien/Krakau Galizien
23 Christian TOMEČEK 1876 Karlowitz bei Nadleschan in Mähren
24 Richard Hugo ZIPPEL 1878 Zgierz, russ. Polen/ Lęczyca
25 Josef KRAJEWSKI 1879 Łódź, russ. Polen
26 Josef HOZAK 1875 Sezenic in Böhmen
27 Mieczysław WINKLER 1875 Wieluń, russ. Polen
28 Edmund SHIEWE 1884 Zduńska Wola, russ. Polen
29 Josef WOJCZAK 1884 Gr. Piątek, Kalischen Gouv./Lodz
30 Marie STETKA 1882 Vien/Prcovitz bei Strakowitz in Bohmen
31 Josef ZAZULA 1877 Idria -Krain bei Triest
32 Stefan MOCARSKI 1874 Kowal, Warschauer Gouv./ditto
33 Albert BŐHMER 1870 Borovka, gouv. Podolien in Russland
34 Julius LACHMAN 1889 Koritschan Mähren/ Koritschan Mähen
35 Ludwig ROBASZKIEWICZ 1884 Huta .?orzęcka (Posen)
36 Ferdinand RERUCHA 1879 Krhova bei Wal. Mezeritch (Mähren)
37 Anton CHYLEWSKI 1873 Stawiszyn, Kalischer Gouv. (russ. Polen)
38 Josef MAREK 1886 Wsetin - Mähren
39 Clemens KORNHŐFER 1881 Kuhn bei Karbitz- Bohmen/ ditto
40 Franz WANDEL 1883 Luzitz bei Stenberg Mähren
41 Alois SKALKA 1879 Brnov Wal. Meseritsch Mähren
42 Richard ŻUREK 1883 Kiem?er Mähren/Brezowitz bei Prosnitz Mähren
43 Johann MALCHAR 1878 Friedek -Schlesien
44 Josef PISKA 1877 Karbowitz - Mähren / Holleschan Mähren
45 Karl KUNČA 1874 Koritschan Mähren/ Koritschan Mähren
46 Vincenz DUCHOŃ 1880 Opatowitz- Mähren
47 Karl SRAMEK 1883 Ung. Ostra - Mähren
48 Johann KANTOREK 1883 Roznan ? A/ Radhorst Mähren
49 Adolf VOGEL 1881 Strasnitz Mähren
50 Josef ROKYTA 1881 Starzitsch Bezrik Mistek - Mähren
51 Gustav ECHANST 1873 Kalisch russ. Polen/ Wreschen
52 Fredrick RUŽIČKA 1883 Bystritz a/k ? Mähren
53 Martin MACHAN 1889 Ung. Ostra - Mähren
54 Thomas DEDUCHOWSKI 1878 Warschau
55 Adolf STENIČKA 1884 Mikulowka -Mähren
56 Klara OŻAROWSKA 1888 Warschau/ Raciążek
57 Władysław MUŚNICKI 1884 Warschau
58 Jakób GOLONKA 1884 Młynne ? -Galizien/ Kreis Limanowo Galizien
59 Fredrich LICHNOWSKY 1880 Frankstadt au Radogost Mähren / Mistek
60 Antoni DOBRUCKI 1885 Ozorków Kalischen Gouv. Russ. Polen / Zgierz
61 Hugo KUSS 1887 Bełchatów, Petrikau Gouv. Russ Polen / Pabianice
62 Anna THIEL 1887
63 Franz KASICZAK 1880 Nowo-Radomsk russ. Polen
64 Jarosław TESAR 1882 Holtiz ab Schleschien
65 Wenzel HALOUNEK 1871 Swinary - Böhmen
66 Stanisław HERMANN 1873 Gidle - russ. Polen
67 Johann LANDT 1874 Znaim - Mähren
68 Alois BAIER 1885 Gr. Petersdorf
69 Josef RUŽIČKA 1886 Bistritz
70 Richard MITSCH 1873 Brunn , Mähren
71 August KOURIL 1886 Rudkow -Mahren
72 Adolf GELZNAR 1887 Pusta Polana Osterr. Schlesien Bez. Wagstad
73 Bronisław STEMPIEŃ 1889 Łódź, russ. Polen
74 Antoni LEJZYK 1871 Łomża
75 Ludwig DAWID 1869 Posadówka, gm. Kobiele Kreis N.Radomsk
76 Josef ROZENWEIG 1874 Wsetin - Mähren
77 Teodor KASLIK 1884 Wall Mesertsch - Mähren
78 Franz ZABROŽEK 1884 Drevohostitz b. Bystritz Mähren
79 Rudolf HOLASCHE 1882 Sohle b. Neutischen
80 Leon SZABLEWSKI 1882 Kamieńsk, Gouv. Petrikau
81 Julian KUTZLEB 1886 Warschau
82 Edmund HENNING 1890 Wiskitno b. Łódź
83 Zygmunt SZELĄGOWSKI 1879 Kozłów Biskupi G. Warschau
84 Anton HRNA 1884 Ratibor Mähren
85 Adolf DAAB 1890 Warschau
86 Edmund MOKESCH 1893 Politschna b. W. Meseritsch
87 Josef MALOSIK 1884 Hullem - Mähren
88 Albin WASZKIEWICZ 1885 Błędów Kreis Grójec, G. Warschau
89 Louise FOLTYN 1870 Stawiszyn, Kalischer Gouv. (russ. Polen)
90 Franz WRÓBLEWSKI 1865 Wola Blakowa G. Petrikau
91 Friedrich RATKE 1874 Jacków Noworadomsker Kreis russ. Polen
92 Szymon MIKA 1882 Pławno Noworadomsk
93 August SKRIDLOWSKY 1881 Wall Mesertsch - Mähren
94 Joseph HOFFMAN 1886 Wall Mesertsch - Mähren
95 Josef NACHMILUER 1889 Zawiercie Gouv. Petrikau
96 Ignacy KUPCZAK 1886 Antonin Kreis Oskowo
97 Josef STROHFUSS 1890 Landskron Böhmen
98 Josef PAWLIK 1894 Wsetin - Mahren
99 Tadeusz HAJDUKIEWICZ 1896 Granica Petrikau
100 Jarosław KUBIN 1893 Prag -Böhmen
101 Josef HERCIK 1887 Jungbinitzlan - Böhmen
102 Jan BRYLL 1893 Gosławice
103 Franz ZACHAR 1896 Iglan Mähren
104 Johan SCHMIDT 1886 Kanigsberg in Böhmen
105 Stanisław KOZAKIEWICZ 1874 Nowo-Radomsk russ. Polen
106 Stanisław WRÓBLEWSKI 1895 Nowo-Radomsk russ. Polen
107 Leokadia ZIELONKA 1896 Jeżów b. Petrikau Gemaind Stobiecko
108 Wojteck HALOUPKA 1897 Oernie -Böhmen
109 Julian KURLEB 1886 Warschau
110 Stefan LIS 1889 Częstochowa Polen
111 Tadeusz GOSZCZYŃSKI 1894 Noworadomsk
112 Adamina KOTALA 1896 Noworadomsk
113 Władysław SKORUPKA 1896 Noworadomsk
114 Franciszek KRAWCZYK 1894 Noworadomsk
115 Franz SCHAEFER 1891 Wien, Osterreich
116 Bolesław KRÓLIK 1895 Stobiecko, gem. Noworadomsk, Polen
117 Stefan SKRĘTOWSKI 1893 Drzewica, Radomer Gouv. Polen
118 Edmund RATKE 1904 Noworadomsk
119 Józef SURLEJ 1895 Ulesie gem. Zielona Dąbrowa, Polen
120 Adam RUDA 1895 Gleiwitz. Schlesien
121 Bogumił JABORNIK 1896 Zundenburg (Lundenburg?)
122 Stanisław DAWID 1899 Noworadomsk
123 Zygmunt JURKOWSKI 1903 Noworadomsk
124 Bronisław PÓŁROLA 1986 Noworadomsk
125 Stefan STANISZEWSKI 1902 Sucha Wola, Gem. Rząśnia Polen
127 Eugenia KISERÓWNA 1901 Częstochowa / Noworadomsk
128 Wilhelm ESTERLE 1890 Bystritz
129 Wiesław MEYSZTOWICZ 1903 Warszawa
130 Julian FRYMUS 1874 Wielgomłyny, pow. Noworadomsk
131 Marian GIERUSZYŃSKI 1904 Delatyn, pow. Nadworna, Galizien
132 Gustav POLEDNIK 1901 Humniska pow. Brzozów
133 Wawrzyniec GONCIARZ 1901 Szczepanowice/ Szczepanowice, kreis Tarnow
134 Raymund KUBELKA 1873 Olmutz, Mähren
135 Bolesław SZYMAŃSKI 1889 Dmenin, Kreis Noworadomsk
136 Adam WEISS 1889 Wola Malowana, Gem. Dmenin
137 Aleksander SROKA 1899 Radomsk (Radomsko)
138 Franz BICHAL 1895 Grigau bei Olmutz - Mähren
139 Franz WARZEJKA 1892 Wien/Petrikau Polen
140 Ksawery ZALAS 1882 Wielgomłyny, Gem. Przedbórz
141 Otto BARAŃSKI 1903 Feliksów, gm. Dmenin
142 Henryk GAWLAS 1900 Łazy, Kreis Frysztek, Schlesien
143 Władysław KUZMAR 1895 Albigowa, gm. Łańcut
144 Karol TLOŁKA 1889 Orłowa, Schlesien
145 Edward POHL 1905 Radomsk
146 Jan KWEC 1883 Radomsk
147 Feliks CIESIELSKI 1891 Kmiecizna Kreis Radomsk/Stobiecko
148 Aleksander DAWID 1899 Radomsk
149 Wincenty SIARKIEWICZ 1896 Warszawa
150 Genowefa GRABARCZYKÓWNA 1901 Radomsk
151 Józef KORZEC 1886 Bobrek gm. Bobrek, pow. Cieszyn
152 Tekla REMBOWSKA 1904 Mosina, pow. Śrem, woj. Poznanskie
153 Julian CAPF 1921 Ozorków, woj. Łódź
154 Antoni LICZKOWSKI 1874 Husiatyń, woj. Tarnopol
155 Bazyli KOWALCZUK 1900 Tomaszowce, pow. Kałuż / Stanisławów
156 Franciszek TABIN 1907 Wiązownia, Krejs Jarosław
Pisane w Radomsku, 2006 r.
Włodzimierz Stefani
|
